ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Γεύματα & Ομάδες Τροφίμων

ΠΗΓΗ: http://eyzin.minedu.gov.gr/

Ένα από τα ερωτήματα που μπορεί να σου γεννηθεί μαθαίνοντας το διαχωρισμό των ομάδων είναι πώς θα ενταχθούν αυτές στο καθημερινό σου διαιτολόγιο. Καταρχάς, δεν είναι απαραίτητο κάθε σου γεύμα να περιέχει από όλες τις ομάδες τροφίμων. Τα μεγαλύτερα γεύματα, όπως το πρωινό, το μεσημεριανό και το βραδινό, είναι καλό να περιέχουν τουλάχιστον τρεις ομάδες τροφίμων, ενώ τα μικρότερα ενδιάμεσα γεύματα μπορούν να περιέχουν μόνο μια με δυο ομάδες.  

Πρωινό:

Ένα πλήρες πρωινό αποτελείται από συνδυασμό τροφίμων των ακόλουθων τριών ομάδων: Γαλακτοκομικά, Δημητριακά και Φρούτα. Για παράδειγμα, μια σύνθεση πρωινού θα μπορούσε να είναι: 1 ποτήρι γάλα με δημητριακά πρωινού και μια μπανάνα, ή ψωμί με τυρί και 1 ποτήρι φυσικό χυμό πορτοκάλι. Έχε υπόψη, ειδικότερα εάν δεν συνηθίζεις να τρως πρωινό και θα προτιμούσες να ξεκινήσεις με κάτι λιγότερο, ότι επαρκές θεωρείται το πρωινό που συνδυάζει δύο από τις τρεις αυτές ομάδες.

Ενδιάμεσα γεύματα:

Το λεγόμενο δεκατιανό και το απογευματινό ως μικρότερα γεύματα μπορούν να περιέχουν μια από τις ακόλουθες ομάδες τροφίμων: Γαλακτοκομικά, Φρούτα, Λαχανικά, Δημητριακά. Για παράδειγμα, μπορείς να καταναλώσεις ως ενδιάμεσο γεύμα ένα φρούτο, ή ένα γιαούρτι ή μια μπάρα δημητριακών. Εάν πεινάς περισσότερο και μεσολαβούν αρκετές ώρες μέχρι το επόμενο κύριο γεύμα, μπορείς να επιλέξεις δυο τρόφιμα από δύο διαφορετικές ομάδες. Για παράδειγμα, μπορείς να καταναλώσεις ένα γιαούρτι με ένα φρούτο ή μια μπάρα δημητριακών με ένα φρούτο.

Μεσημεριανό και βραδινό

Στα μεγάλα μαγειρεμένα γεύματα, δηλαδή το μεσημεριανό και το βραδινό, μπορείς να εντάξεις ουσιαστικά όλες τις ομάδες τροφίμων: Δημητριακά, Φρούτα, Λαχανικά, Γαλακτοκομικά, Κρέας, Όσπρια, Λίπη και Έλαια. 

Επειδή είναι πολύ σημαντική η αναλογία μεταξύ των ομάδων στο γεύμα σου, μπορείς να έχεις στο μυαλό σου έναν απλό και γενικό κανόνα, ο οποίος στις περισσότερες περιπτώσεις αντανακλά ένα διατροφικά ισορροπημένο γεύμα. 

Από τη συνολική ποσότητα του γεύματος, μεγαλύτερος όγκος (περίπου το ½ της ποσότητας) ενδείκνυται να προέρχεται από την ομάδα των λαχανικών και των φρούτων, και από την υπόλοιπη ποσότητα, μεγαλύτερη να προέρχεται από τρόφιμα της ομάδας των δημητριακών και η υπόλοιπη από την ομάδα του κρέατος ή των οσπρίων. 

Ένα τρόφιμο της ομάδας των γαλακτοκομικών μπορεί, επίσης, να συνοδεύει τα γεύματα.

Μαθαίνοντας τα παιδιά να τρέφονται μεσογειακά!

Η Μεσογειακή δίαιτα είναι ένα από τα πιο δημοφιλή πρότυπα διατροφής παγκοσμίως, καθώς τα οφέλη της στην υγεία είναι πολλά και αποδεδειγμένα. Ο όρος «Μεσογειακή δίαιτα» αναφέρθηκε για πρώτη φορά τη δεκαετία του 60′ από τον ερευνητή AncelKeys για να περιγράψει τις ιδιαίτερες διατροφικές συνήθειες των λαών που συνόρευαν με τη Μεσόγειο θάλασσα. Οι διατροφικές συνήθειες αυτές θεωρήθηκαν σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνες για την καλύτερη κατάσταση υγείας, το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής και τη μικρότερη συχνότητα νοσημάτων (καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνος) που εμφάνιζαν οι κάτοικοι των χωρών της Μεσογείου, σε σχέση με χώρες της Αμερικής και της Βόρειας Ευρώπης.

Σήμερα ο όρος «Μεσογειακή δίαιτα» περιγράφει ένα σύνολο συνηθειών διατροφής, οι οποίες αποδίδονται σχηματικά στη Μεσογειακή πυραμίδα (βλ. εικόνα). Να σημειωθεί ότι η πυραμίδα απεικονίζει συστάσεις που απευθύνονται στον ενήλικο πληθυσμό, για παράδειγμα η προτεινόμενη ποσότητα και συχνότητα κατανάλωσης των διαφόρων τροφίμων μπορεί να είναι διαφορετική για τα παιδιά και τους εφήβους. Παρόλα αυτά, οι βασικές αρχές της Μεσογειακής δίαιτας μπορούν να εφαρμοσθούν από το σύνολο του πληθυσμού.

Συνοπτικά, το συγκεκριμένο πρότυπο διατροφής χαρακτηρίζεται από υψηλή κατανάλωση αδρά  επεξεργασμένων δημητριακών,  φρούτων, λαχανικών και ελαιόλαδου, μέτρια κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων, οσπρίων, ξηρών καρπών, ψαριών, πουλερικών και αβγών, και περιορισμό της κατανάλωσης κόκκινου κρέατος και γλυκών.

Επιπλέον, η Μεσογειακή δίαιτα στηρίζεται στον περιορισμό της κατανάλωσης αλατιού και την αντικατάστασή του με μπαχαρικά, μυρωδικά και βότανα, στην εξασφάλιση επαρκών επιπέδων υδάτωσης μέσω της κατανάλωσης άφθονου νερού και αφεψημάτων, καθώς και στην επιλογή παραδοσιακών, τοπικών και φιλικών προς το περιβάλλον τροφίμων. Πέρα όμως από τις διατροφικές συνήθειες, στην νέα Μεσογειακή πυραμίδα δίνεται έμφαση και σε άλλα χαρακτηριστικά του τρόπου ζωής, όπως στην τακτική σωματική δραστηριότητα, την επαρκή ανάπαυση και την κοινωνικότητα.